Burn-out en chronische stress

Stress is een normale overlevingsreactie op een bedreigende situatie. In een gevaarlijke situatie zal de hartslag en de ademhaling versnellen, komt adrenaline vrij in de bloedbaan en spannen de spieren zich op. Ons lichaam maakt zich automatisch klaar om te vechten of te vluchten. Wanneer stress chronische vormen aanneemt, of wanneer de hoeveelheid stress groter wordt dan dat je als persoon aankan, kan dit tot lichamelijke klachten leiden. Pas wanneer de klachten ontstaan naar aanleiding van werkgerelateerde stress spreekt men van een burn-out syndroom.

Wat is het juist?

Het burn-out syndroom wordt gedefinieerd als een overmatige stressreactie op de professionele omgeving.

Een burn-out syndroom bestaat uit drie grote kenmerken: emotioneel uitgeput zijn, depersonalisatie (zelfvervreemding; het besef van de eigen persoonlijkheid wordt minder maar toch blijft men op de hoogte van zijn identiteit) en een laag zelfbeeld hebben.

Typische symptomen voor een burn-out syndroom zijn:

  • geheugen- en concentratiestoornissen
  • slaapstoornissen
  • vage pijnklachten
  • fysiek vermoeid zijn
  • snel geïrriteerd zijn
  • angstig zijn
  • emotioneel gedraineerd zijn

Deze symptomen zijn te vergelijken met die van het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) en met post-traumatisch stresssyndroom (PTSS). Maar anders dan bij CVS of PTSS wordt een burn-out syndroom voorafgegaan door een langdurige periode van werkgerelateerde stress. Volgens een onderzoek van Securex (2014) zou maar liefst 64% van alle werknemers te kampen hebben met psychische en fysische ongemakken ten gevolge van werkgerelateerde stress. Studies tonen aan dat burn-out syndroom geassocieerd is aan het uiteenvallen van het stresscoping-netwerk (amygdala, anterieure cingulate cortex, insula, dorsolaterale prefrontale cortex) in de hersenen.

Deze gebieden zijn betrokken bij het bepalen van wat gedragsmatig belangrijk is, evenals bij het sturen van het sympathische deel (vlucht- en vechtreactie) van het autonome zenuwstelsel.

Hoe behandelen?

Het is nog niet mogelijk om burn-out syndroom te objectiveren d.m.v. biomarkers. Daarvoor zijn de resultaten van verschillende onderzoeken niet consistent genoeg. Maar dat burn-out een neurobiologische aandoening is lijkt ontegensprekelijk.

Een qEEG kan het verschil in hersenactiviteit tussen mensen met burn-out en gezonde vrijwilligers in kaart brengen. Dit geeft ons de mogelijkheid om op termijn na te gaan of het qEEG-onderzoek burn-out kan objectiveren.

Met neuromodulatietechnieken, in het bijzonder neurofeedback, kan worden geprobeerd om het uiteengevallen stresscoping-netwerk te hertrainen. Met double cone coil TMS kan stressreductie worden bekomen. Psychotherapie of medicatie kan worden toegepast om een herval te voorkomen. Er is immers een reden waarom men uitgeput is geraakt. Een psycholoog kan hierin inzicht brengen en naar oplossingen zoeken opdat men in de toekomst niet meer in dezelfde valkuilen trapt.

Wetenschappelijke studie:

Transcranial direct current stimulation and attention skills in burnout patients, 2020. DOI: 10.12688/f1000research.21831.2

Burn-out wordt gekenmerkt door verminderde aandacht en een verminderde werking van verschillende onderdelen van het werkgeheugen. Het is al aangetoond dat cognitieve gedragstherapie een positief effect kan hebben op burn-out en de bijhorende depressieve symptomen, echter zijn de blijvende aandachtstoornissen en de stoornissen van de executieve functies het meest frustrerend voor de patiënten. Het onderzoek gaat na of transcraniële gelijkstroomstimulatie (tDCS) de executieve controle van de aandacht en mogelijk verschillende andere componenten van het werkgeheugen bij patiënten met burn-out kan verbeteren.

Er werden 16 patiënten ingeschreven en willekeurig toegewezen aan de placebogroep of de echte stimulatiegroep. tDCS had een significante impact op de aandacht. Post-hoc vergelijkingen onthulden ook een trend naar meer verbetering na echte tDCS voor inhibitie en shifting, updaten en controle, en codering. Beide groepen verbeterden op burn-out- en depressiescores.

De resultaten van deze studie bieden voorlopig bewijs voor de effectiviteit van tDCS bij het herstel van aandachtsstoornissen, executieve disfuncties en coderingstekorten bij burn-out.

Andere aandoeningen die wij behandelen

Auditieve en vestibulaire aandoeningen

Deze aandoeningen hebben te maken met gehoor en evenwicht en kunnen een grote impact hebben op je dagelijks leven.

Neurologische en cognitieve stoornissen

Deze aandoeningen beïnvloeden de hersenfunctie, wat kan leiden tot problemen met aandacht, geheugen en motoriek.

Psychische en emotionele aandoeningen

Psychische aandoeningen kunnen diepgeworteld zijn in neurobiologische disfuncties.

Chronische pijn- en vermoeidheidssyndromen

Chronische pijn en vermoeidheid zijn vaak moeilijk te behandelen met conventionele methoden, vooral wanneer er geen duidelijke lichamelijke oorzaak is.

Vermoeidheidssyndromen en slaapstoornissen

Slaap en energiebeheer zijn essentieel voor het functioneren van de hersenen. Problemen in deze gebieden kunnen leiden tot ernstige vermoeidheid en concentratieproblemen.

Hoofdpijn- en aangezichtspijnaandoeningen

Hoofdpijn en aangezichtspijn kunnen het gevolg zijn van complexe neurologische processen.

Laten we samen jouw situatie bekijken

Klaar om de eerste stap te zetten?

Onze specialisten staan klaar om je te helpen. Ontdek welke behandelingen mogelijk zijn of plan een consultatie.